ડિયર નૅચર,
રાહત ઈન્દોરીનો એક શેર છેઃ
શહર ક્યા દેખે કી, હર મંજર મેં જાલે પડ ગયે હૈ,
ઐસી ગરમી હૈ કી, પીલે ફૂલ કાલે પડ ગયે હૈ.
આ અનુભવ માત્ર શાયરનો નથી, પણ આપણા બધાનો છે. શાયરે એનું બયાન બહુ મજાનું કર્યું છે. આપણે કેમ કરતા નથી? સવાલ આવો થવો જોઈએ.
૨૦૨૪નું વર્ષ દેશ અને દુનિયામાં ચૂંટણીનું છે. ૭૦થી વધુ દેશોમાં આ વર્ષ દરમિયાન કાં તો ચૂંટણી થઈ ગઈ અથવા તો હવે થવાની છે. મતાધિકાર ધરાવતી વિશ્વની ૮૭ ટકા વસતિએ કાં તો મતદાન કર્યું છે અથવા તો કરવાનું છે. ભારતમાં લોકસભાની ચૂંટણી કેટલી લાંબી ચાલી! કાળઝાળ ગરમી વચ્ચે મતદાન થયું, પણ ક્યાંયથી એવો અવાજ ઊઠ્યો કે આ ક્લાઈમેટ ચેન્જ કે પછી જળવાયુ પરિવર્તન એ ચૂંટણીનો મુદ્દો કેમ નથી? કોઈ પાર્ટીએ એના ચૂંટણીઢંઢેરામાં આ મુદ્દો કેમ સમાવિષ્ટ ના કર્યો? અને છતાં આપણને એમાં કાંઈ વાંધાજનક લાગતું નથી. એનો અર્થ એ પણ થઈ શકે કે આપણને ક્લાઈમેટ ચેન્જથી થતાં નુકસાનની પડી નથી. આપણે જ્ઞાતિ-જાતિ, ધર્મ કે પછી મફતની રેવડીનાં પ્રલોભનોમાં આવી જઈએ છીએ.
તો શું આખી દુનિયામાં આવું જ છે? ક્યાંય કોઈ આ મુદ્દે અવાજ નથી ઉઠાવતું? ના, ભારત જેવું બધે નથી. સૌથી મોટા લોકશાહી ગણાતા દેશમાં ભલે જળવાયુ પરિવર્તન સામે કોઈ મતદાતા અવાજ ન ઉઠાવતો હોય, પણ યુરોપ અને અમેરિકાના મતદારો આ બાબતમાં જાગ્રત છે. અમેરિકાની ચૂંટણી થવાની છે એમાં તો એવું બની શકે કે જળવાયુ પરિવર્તન એ બહુ મોટો મુદ્દો બની શકે. આ મુદ્દે ત્યાં બન્ને મુખ્ય પક્ષો વચ્ચે વિચારોમાં આભ-જમીનનું અંતર છે. બાકી, કેટલાક દેશોમાં પણ આ મુદ્દે જાગરૂકતા છે અને હવે તો જલવાયુ મતદાતા નામે જાગ્રત નાગરિકોનો એક આખો વર્ગ ઊભો થઈ રહ્યો છે.
This story is from the September 23, 2024 edition of Chitralekha Gujarati.
Start your 7-day Magzter GOLD free trial to access thousands of curated premium stories, and 9,000+ magazines and newspapers.
Already a subscriber ? Sign In
This story is from the September 23, 2024 edition of Chitralekha Gujarati.
Start your 7-day Magzter GOLD free trial to access thousands of curated premium stories, and 9,000+ magazines and newspapers.
Already a subscriber? Sign In
કેવી હશે અમેરિકાની સંભવિત વેપારનીતિ અને એની અસર?
વરસ ૨૦૨૪ પૂર્ણતાના આરે છે ત્યારે આપણી નજર આવતા વરસ પર હોય એ સહજ છે. એમાંય વિશેષ ધ્યાન અમેરિકા અને પ્રમુખ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ પર હશે. આ વખતે ટ્રમ્પ કંઈક વિશેષ આક્રમકતા સાથે સત્તા પર આવ્યા છે અને એમની નવી નીતિની અસર વિશ્વ-વેપાર પર થવાની શક્યતા ઊંચી છે, જેમાં ભારત માટે ક્યાંક ચિંતા અને ક્યાંક રાહતની ધારણા પણ છે.
બિઝનેસમાં સેફ રહેવું હોય તો એક રહો...
પ્રાચીન ભારતમાં શ્રેષ્ઠી તરીકે ઓળખાતા સનાતની વેપારીઓનો વિશ્વ-વેપારમાં ૩૫ ટકા હિસ્સો હતો, જે કાલાંતરે ઘટીને એક ટકો થઈ ગયો. વૈશ્વિક વેપારમાં ચીન છવાતું ગયું અને વેપાર-ધંધા કરતી પરંપરાગત હિંદુ જ્ઞાતિના પ્રતિભાસંપન્ન યુવાનો મલ્ટિનૅશનલ કંપનીઓના કર્મચારી બનવા માંડ્યા. આ વાસ્તવિકતા વચ્ચે ૧૪ વર્ષ પહેલાં સ્થપાયેલી ‘વર્લ્ડ હિંદુ ઈકોનોમિક ફોરમે’ દુનિયાઆખીના હિંદુ ધંધાર્થી, આન્ત્રપ્રેન્યૉર્સ, ઉદ્યોગપતિ વચ્ચે સાથ-સહકાર વધારવાનું કામ સફળતાથી કર્યું છે.
સ્ત્રીને માતા બનાવતા આ કૌભાંડની જાણ છે તમને?
સંતાનવિહોણી મહિલા અપમાનથી બચવા અજાણતાં અંધશ્રદ્ધાનો આશરો લે ત્યારે...
રોનોર્મલ યુટેરાઈન બ્લીડિંગઃ ચાલીસીની સમસ્યા
પંદરથી પચાસ સુધીની કોઈ પણ સ્ત્રીને આ પીડા થઈ શકે, પણ મેનોપોઝ નજીક આવે એમ એની શક્યતા વધે છે.
શિયાળામાં માણો, લાજવાબ સ્વાદની મજા
ઠંડી જામવામાં છે ત્યારે કરકરી લીલવાની કચોરીની લહેજત લેવા જેવી છે.
આ ગુજ઼રાતી અભિનેત્રી તો છે ખરી નીલમ
ફિલ્મકલાકારોની અંગત જિંદગીમાં ડોકિયું કરીએ તો સમજાય કે એમનાં સંઘર્ષ, સપનાં અને આવશ્યકતા આપણા જેવા કૉમન મૅનથી કંઈ બહુ જુદાં હોતાં નથી. અમદાવાદમાં એક વિધવાની ચારમાંથી સૌથી નાની દીકરી જીદ કરીને ઑડિશન આપવા માટે દૂરના સ્થળે ચાલીને ગઈ. કામ મળે તો પરિવારને આર્થિક ટેકો રહે એ ગણતરી. કામ મળ્યું પણ ખરું અને એ દીકરીએ અભિનયની દુનિયામાં નવાં કીર્તિમાન પણ રચ્યાં.
આખેઆખા દેશનું અસ્તિત્વ જ મટી જાય તો? જ
સાવધાન... જન્મદર ઘટવાને કારણે દક્ષિણ કોરિયા નામશેષ થવાના આરે આવી પહોંચ્યો છે. આમ થવાનાં કારણ વિચારવા જેવાં છે.
જય ગિરનારી, યે ચિનગારી કબ બૂઝેગી?
ભજન, ભોજન અને ભક્તિની પવિત્ર ભૂમિ મનાતા ગિરનાર ક્ષેત્રનાં મંદિરોમાં બે સાધુઓનાં જૂથ વચ્ચે ગાદી માટેની લડાઈએ અનેક પ્રશ્ન સર્જ્ય છે. ભાવિકોથી માંડી સામાન્ય લોકોમાં પણ આ બાબતનો કચવાટ છે. આખા વિવાદમાં એક મહત્ત્વનું પાત્ર છે ગિરનારના સાધુમાંથી દિલ્હીના સંસદસભ્ય બની ફરી ભગવા ધારણ કરનારા મહંત મહેશગિરિ.
પરંપરાગત ખેતીનું સ્થાન લઈ રહી છે નાળિયેરી
બહારથી કડક અને અંદરથી નરમ એવું શ્રીફળ આપતી નાળિયેરી ઓછા જાળવણી ખર્ચે વર્ષો સુધી આવક આપતી હોવાથી હવે દરિયાકિનારા સિવાયના વિસ્તારમાં એની હાઈબ્રિડ પ્રજાતિની મબલક ખેતી થઈ રહી છે. દક્ષિણ ગુજરાતમાં તો કેટલાંક સખી મંડળ સુદ્ધાં આ કલ્પવૃક્ષની ઊપજમાંથી વિવિધ વસ્તુ બનાવી આવક રળી રહ્યાં છે.
બનાવટી બાબુઓનો કેમ ફાટ્યો છે રાફડો?
પોલીસ અને બીજા સરકારી વિભાગના અધિકારી તરીકે ઓળખ આપી લોકો પાસેથી પૈસા પડાવવાના કે બીજી કોઈ છેતરપિંડી કરવાના કિસ્સા વધી રહ્યા છે. આવા કેટલાક લેભાગુઓએ તો વડા પ્રધાન કે મુખ્ય મંત્રી કાર્યાલયના ઑફિસર હોવાનો દાવો કરીને સુદ્ધાં લોકોને ઉલ્લુ બનાવ્યા છે.
