જિંદગી એક સફર હૈ સુહાના, યહાં કલ ક્યા હો, કિસને જાના...

લુડો ગેમ જીવનના પાસા ભલે આપણા હાથમાં હોય, પણ એ આપણને શું બતાવશે એ આપણા હાથમાં નથી. નસીબનું બીજું કોઈ નામ આપવું હોય તો પાસા આપી શકાય. ગમે ત્યારે ગમે તે પાસા પડે અને આપણે એ પ્રમાણે રમવું પડે છે.

- રાજ ગોસ્વામી

એક એ ગામની બહાર ઝૂંપડીમાં એક સંત બેસીને વચ્ચે વચ્ચે મોટેથી બૂમો પાડતાઃ જે ઈચ્છશો એ પામશો... ગામલોકોને લાગતું કે સંત ગાંડા થઈ ગયા છે એટલે બૂમો પાડ્યા કરે છે.

ગામમાં એક વાર એક માણસ આવ્યો. એ ત્યાંથી પસાર થયો તો એને અવાજ સંભળાયોઃ જે ઈચ્છશો એ પામશો... માણસને એમાં રસ પડ્યો એટલે એ ઝૂંપડીની અંદર ગયો. સંત ધ્યાનમાં બેઠા હતા અને જોર જોરથી બોલતા હતાઃ જે ઈચ્છશો એ પામશો... માણસ ત્યાં પલાંઠી વાળીને બેસી ગયો. થોડી વાર પછી સંતે આંખો ખોલી અને સામે માણસને બેઠેલો જોયો. માણસે સંતને નમન કર્યું અને કહ્યું: ‘મહારાજ, ગરીબ માણસ છું. હું જે ઈચ્છીશ એ મળી જશે?’

સંતે કહ્યુંઃ ‘તું મારી વાત ગાંઠે બાંધી દે તો જરૂર સુખી થઈ જઈશ. હું તને એક હીરો અને એક મોતી આપું છું. તારા બે હાથ આગળ ધર.’

હીરા-મોતીની વાત સાંભળીને પેલો માણસ ખુશ થઈ ગયો અને તરત બે હથેળી આગળ કરી. સંતે એક હથેળીમાં એમનો હાથ મૂકતાં કહ્યું: ‘આ હીરો છે. એનું નામ ધીરજ છે. આ અનમોલ છે. જીવનમાં જ્યારે પણ ક્યાંક અટવાઈ જાય તો ધીરજને જાળવી રાખજે.'

પછી એમણે બીજી હથેળીમાં હાથ મૂકીને કહ્યું: ‘આ મોતી છે. એનું નામ પ્રયાસ છે. આને ક્યારે ગુમાવતો નહીં. જ્યાં સુધી તારી પાસે પ્રયાસ હશે, ત્યાં સુધી તું ક્યારેય પાછો નહીં પડે.’

***

થોડા દિવસ પહેલાં એક પરિવારજનના પ્રેમાગ્રહથી લુડો ગેમ રમવાનો અવસર મળ્યો. લુડો બહુ લોકપ્રિય રમત છે એ ખબર છે, પરંતુ કોઈ કારણસર એ રમવાનો શોખ રહ્યો નથી. રમવા માટે શરૂઆતમાં આનાકાની કરી તો પરિવારજને લલચાવવા માટે કહ્યું: ‘ચાલોને, ૨મો ને! તમને એમાંથી લેખ લખવા માટે કશુંક મળશે.' રમ્યા. મજા આવી... અને વિષય પણ મળ્યો.

લુડો એક ક્લાસિક સ્ટ્રેટેજી બોર્ડ ગેમ છે, જે બેથી ચાર ખેલાડી એકલા અથવા ભાગીદારીમાં રમે છે. લુડો ભારતીય રમત પચીસી પરથી ઊતરી આવી છે, જે છઠ્ઠી સદીની આસપાસ રમવામાં આવતી હતી.