વીસેક વર્ષ પહેલાં દશનામી પરંપરાના ભારતીય સાધુ સ્વામી વિજ્ઞાનઆનંદજી એશિયા-પેસિફિક દેશોના પ્રવાસે હતા ત્યારે એક ચીની પ્રોફેસર એમને કહે: ‘તમે લોકો વ્યક્તિગત રીતે ગમે એટલા સ્માર્ટ હો, પણ મોટો પડકાર આવે ત્યારે સંગઠિત બનીને સામનો કરતા નથી. જુઓ, તમારી મોટી કંપનીઓએ આ વિસ્તારમાં સપ્લાય ચેનને જાળવી રાખવામાં ધ્યાન ન આપ્યું એમાં અમે ચીનાઓ ફાવી ગયા.'
વિશ્વ હિંદુ પરિષદના જોઈન્ટ જનરલ સેક્રેટરી તથા ઈન્ટરનૅશનલ હેડ એવા સ્વામીજી આ મામલે ઊંડા ઊતર્યા તો જાણવા મળ્યું કે બીજા વિશ્વયુદ્ધ સુધી દુનિયાની બિઝનેસ ઈકોનોમીમાં, ખાસ તો સિંગાપોર, મલયેશિયા, થાઈલૅન્ડ, બર્મા (મ્યાનમાર), વિયેતનામ, હોંગકોંગ, વગેરેના વેપાર-ઉદ્યોગમાં હિંદુઓ-ભારતીયોનો ડંકો વાગતો. ટાટા ટ્રક, હિંદુસ્તાન મોટર્સની એમ્બેસેડર કાર, બજાજની ઑટો, ઉષા ફૅન, વગેરેથી માર્કેટ છલકાતું. દરમિયાન ચીનાઓએ બિઝનેસ ઍસોસિયેશન બનાવ્યાં, વેપારીઓ સંગઠિત થયા, માર્કેટ સર્વે કરાવ્યા, બૅન્કો સ્થાપી, એન્જિનિયરિંગ-ટેક્નિકલ સ્કિલ વિકસાવીને આખી બિઝનેસ યંત્રણા ઊભી કરી, એમાં ચીનની સરકારની પણ સક્રિય ભૂમિકા હતી. ત્રીસ વર્ષમાં તો સાઉથ કોરિયા સિવાય બધે ચીની માલ પહોંચી ગયો.
પ્રસિદ્ધ લેખક ક્લાઉડ મર્કોવિટ્સ પણ એમના પુસ્તક ધ ગ્લોબલ વર્લ્ડ ઑફ ઈન્ડિયન મર્ચન્ટ્સમાં નોંધે છે કે ૧૭૫૦થી ૧૯૪૭ સુધી હિંદુ બિઝનેસમેનોએ જપાનના કોબેથી લઈને પનામા સુધી સમાંતર વેપાર-સાંકળ વિકસાવી હતી. એમાં ચેટ્ટીયાર, રેડ્ડીયાર, મુદલિયાર, પંજાબી ભાટિયા, સિંધી, ગુજરાતી, મારવાડીઓનાં પોતપોતાનાં કાર્યક્ષેત્ર હતાં. કોઈ સરકારી મદદ વિના એમણે એકમેકના સહકારથી જબરજસ્ત વેપારી તાકાત ઊભી કરી હતી.
સ્વામી વિજ્ઞાનઆનંદજીઃ ક્લાઉડ મર્કોવિટ્સના પુસ્તક મુજબ અગાઉ વિશ્વભરમાં હિંદુ વેપારી પેઢીઓ ધમધમતી હતી. ફરી એવો દબદબો લાવવા અમે ‘વર્લ્ડ હિંદુ ઈકોનોમિક ફોરમ’ની સ્થાપના કરી, જેના કાર્યક્રમમાં તુલસી બાર્ડ જેવાં વાદાર હિંદુ હાજર રહે છે.
This story is from the December 16, 2024 edition of Chitralekha Gujarati.
Start your 7-day Magzter GOLD free trial to access thousands of curated premium stories, and 9,000+ magazines and newspapers.
Already a subscriber ? Sign In
This story is from the December 16, 2024 edition of Chitralekha Gujarati.
Start your 7-day Magzter GOLD free trial to access thousands of curated premium stories, and 9,000+ magazines and newspapers.
Already a subscriber? Sign In
કેવી હશે અમેરિકાની સંભવિત વેપારનીતિ અને એની અસર?
વરસ ૨૦૨૪ પૂર્ણતાના આરે છે ત્યારે આપણી નજર આવતા વરસ પર હોય એ સહજ છે. એમાંય વિશેષ ધ્યાન અમેરિકા અને પ્રમુખ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ પર હશે. આ વખતે ટ્રમ્પ કંઈક વિશેષ આક્રમકતા સાથે સત્તા પર આવ્યા છે અને એમની નવી નીતિની અસર વિશ્વ-વેપાર પર થવાની શક્યતા ઊંચી છે, જેમાં ભારત માટે ક્યાંક ચિંતા અને ક્યાંક રાહતની ધારણા પણ છે.
બિઝનેસમાં સેફ રહેવું હોય તો એક રહો...
પ્રાચીન ભારતમાં શ્રેષ્ઠી તરીકે ઓળખાતા સનાતની વેપારીઓનો વિશ્વ-વેપારમાં ૩૫ ટકા હિસ્સો હતો, જે કાલાંતરે ઘટીને એક ટકો થઈ ગયો. વૈશ્વિક વેપારમાં ચીન છવાતું ગયું અને વેપાર-ધંધા કરતી પરંપરાગત હિંદુ જ્ઞાતિના પ્રતિભાસંપન્ન યુવાનો મલ્ટિનૅશનલ કંપનીઓના કર્મચારી બનવા માંડ્યા. આ વાસ્તવિકતા વચ્ચે ૧૪ વર્ષ પહેલાં સ્થપાયેલી ‘વર્લ્ડ હિંદુ ઈકોનોમિક ફોરમે’ દુનિયાઆખીના હિંદુ ધંધાર્થી, આન્ત્રપ્રેન્યૉર્સ, ઉદ્યોગપતિ વચ્ચે સાથ-સહકાર વધારવાનું કામ સફળતાથી કર્યું છે.
સ્ત્રીને માતા બનાવતા આ કૌભાંડની જાણ છે તમને?
સંતાનવિહોણી મહિલા અપમાનથી બચવા અજાણતાં અંધશ્રદ્ધાનો આશરો લે ત્યારે...
રોનોર્મલ યુટેરાઈન બ્લીડિંગઃ ચાલીસીની સમસ્યા
પંદરથી પચાસ સુધીની કોઈ પણ સ્ત્રીને આ પીડા થઈ શકે, પણ મેનોપોઝ નજીક આવે એમ એની શક્યતા વધે છે.
શિયાળામાં માણો, લાજવાબ સ્વાદની મજા
ઠંડી જામવામાં છે ત્યારે કરકરી લીલવાની કચોરીની લહેજત લેવા જેવી છે.
આ ગુજ઼રાતી અભિનેત્રી તો છે ખરી નીલમ
ફિલ્મકલાકારોની અંગત જિંદગીમાં ડોકિયું કરીએ તો સમજાય કે એમનાં સંઘર્ષ, સપનાં અને આવશ્યકતા આપણા જેવા કૉમન મૅનથી કંઈ બહુ જુદાં હોતાં નથી. અમદાવાદમાં એક વિધવાની ચારમાંથી સૌથી નાની દીકરી જીદ કરીને ઑડિશન આપવા માટે દૂરના સ્થળે ચાલીને ગઈ. કામ મળે તો પરિવારને આર્થિક ટેકો રહે એ ગણતરી. કામ મળ્યું પણ ખરું અને એ દીકરીએ અભિનયની દુનિયામાં નવાં કીર્તિમાન પણ રચ્યાં.
આખેઆખા દેશનું અસ્તિત્વ જ મટી જાય તો? જ
સાવધાન... જન્મદર ઘટવાને કારણે દક્ષિણ કોરિયા નામશેષ થવાના આરે આવી પહોંચ્યો છે. આમ થવાનાં કારણ વિચારવા જેવાં છે.
જય ગિરનારી, યે ચિનગારી કબ બૂઝેગી?
ભજન, ભોજન અને ભક્તિની પવિત્ર ભૂમિ મનાતા ગિરનાર ક્ષેત્રનાં મંદિરોમાં બે સાધુઓનાં જૂથ વચ્ચે ગાદી માટેની લડાઈએ અનેક પ્રશ્ન સર્જ્ય છે. ભાવિકોથી માંડી સામાન્ય લોકોમાં પણ આ બાબતનો કચવાટ છે. આખા વિવાદમાં એક મહત્ત્વનું પાત્ર છે ગિરનારના સાધુમાંથી દિલ્હીના સંસદસભ્ય બની ફરી ભગવા ધારણ કરનારા મહંત મહેશગિરિ.
પરંપરાગત ખેતીનું સ્થાન લઈ રહી છે નાળિયેરી
બહારથી કડક અને અંદરથી નરમ એવું શ્રીફળ આપતી નાળિયેરી ઓછા જાળવણી ખર્ચે વર્ષો સુધી આવક આપતી હોવાથી હવે દરિયાકિનારા સિવાયના વિસ્તારમાં એની હાઈબ્રિડ પ્રજાતિની મબલક ખેતી થઈ રહી છે. દક્ષિણ ગુજરાતમાં તો કેટલાંક સખી મંડળ સુદ્ધાં આ કલ્પવૃક્ષની ઊપજમાંથી વિવિધ વસ્તુ બનાવી આવક રળી રહ્યાં છે.
બનાવટી બાબુઓનો કેમ ફાટ્યો છે રાફડો?
પોલીસ અને બીજા સરકારી વિભાગના અધિકારી તરીકે ઓળખ આપી લોકો પાસેથી પૈસા પડાવવાના કે બીજી કોઈ છેતરપિંડી કરવાના કિસ્સા વધી રહ્યા છે. આવા કેટલાક લેભાગુઓએ તો વડા પ્રધાન કે મુખ્ય મંત્રી કાર્યાલયના ઑફિસર હોવાનો દાવો કરીને સુદ્ધાં લોકોને ઉલ્લુ બનાવ્યા છે.
