માઇગ્રેશન યાને સ્થળાંતર આજે એક વૈશ્વિક સમસ્યા છે. ૨૦૧૯ના એક અભ્યાસ પ્રમાણે વિશ્વની જનસંખ્યાના સાડા ત્રણ ટકા લોકો માઇગ્રેટ થયેલા છે અને એ બેવતનોના જથ્થામાંથી આશરે ૬૬ ટકા તો મજૂરો છે. એશિયા, આફ્રિકા અને ગલ્ફ કન્ટ્રીઝના સેંકડો મનેખોએ સમયાંતરે વતન છોડી દેશાંતર જવું પડ્યું હોવાનાં મુખ્ય કારણો સાંપ્રત સામાજિક કે રાજકીય વાતાવરણથી પ્રભાવિત હોવા છતાં, એના મૂળ તો સાપ જેમ ચાલી ગયેલા યુરોપિયન આતતાયીઓના પાછળ રહી ગયેલા લિસોટાઓમાં જ શોધવા રહ્યા. ૨૦૨૧નું સાહિત્યનું નોબેલ પુરસ્કાર જીતનાર અબ્દુલરઝાક ગુરનાહ વતન ત્યાગીને પારકી ભૂમિને કર્મભૂમિ બનાવનાર અંગ્રેજીના પ્રોફેસર છે, જેમણે આત્મકથાનાત્મક તત્ત્વ ધરાવતાં રેફ્યુજીઓ પર કેન્દ્રિત અને યુરોપિયન સંસ્થાનવાદના કાળા પડછાયામાં જીવતા પ્રદેશના માણસોની વાત માંડી આ કાર્ય કર્યું છે. નિરાશ્રિતોના સાહિત્યની શ્રેણીમાં મૂકાતી ૨૦૦૧ની એમની ‘બાય ધ સી’ નવલકથા પોતાનું ઘર છોડીને દૂરના એક બિંદુ પર એકઠાં થતાં બે પાત્રોનો અતીત વાગોળે છે. વર્તમાન અને અતીતમાં આવજા કરતાં અને પોતાનું કથન કહેતાં બંને પાત્રોનું મનોજગત ખૂબ સારી રીતે પ્રગટ્યું છે.
‘બાય ધ સી’ની કથાનો ઉઘાડ સાલેહ ઓમાર નામક એક વૃદ્ધત્વના કિનારે પહોંચેલા, મૂળ ઝાંઝીબારના માણસથી થાય છે. તે રાજ્યાશ્રય મેળવવાના આશયથી યુનાઇટેડ કિંગ્ડમમાં આવી ચડ્યો છે. તેની પાસે હવે તેનું નામ પણ નથી. ખોટા પાસપૉર્ટ પર તેની ઓળખ છે, ‘રજબ શાબન મુહમદ’. અંગ્રેજી જાણતો હોવા છતાં એ આ વાત તે છુપાવે છે, કારણ કે એને ગેરકાયદેસર ખોટા પાસપોર્ટ પર પલાયન થવામાં મદદ કરનાર માણસે જ એવી સલાહ આપેલી. ઇમિગ્રેશન વિભાગે હવે ‘રજબ મુહમદ’ માટે કોઈ દુભાષિયો શોધવો પડે એમ છે. તેઓ ઇંગ્લેન્ડમાં સ્થાયી થયેલ, મૂળ ઝાંઝીબારના જ એક કવિ-પ્રોફેસર લતિફ મુહમદનો સંપર્ક કરે છે. લતિફને જ્યારે આ નિરાશ્રિતનું નામ ‘રજબ મુહમદ’ હોવાનું કહેવામાં આવે છે ત્યારે એને આંચકો લાગે છે, કેમ કે લતિફના પિતાજીનું નામ પણ એ જ હતું.
This story is from the May 13, 2023 edition of ABHIYAAN.
Start your 7-day Magzter GOLD free trial to access thousands of curated premium stories, and 9,000+ magazines and newspapers.
Already a subscriber ? Sign In
This story is from the May 13, 2023 edition of ABHIYAAN.
Start your 7-day Magzter GOLD free trial to access thousands of curated premium stories, and 9,000+ magazines and newspapers.
Already a subscriber? Sign In
એક લય અને તાલ બ્રહ્માંડમાં વિલીન
લય બ્રહ્માંડમાં વિલીન થયો... શ્વાસનો લય તૂટ્યો અને હૃદયનો તાલ છૂટ્યો.. કરોડો દિલો ઉપર રાજ કરનારા ઉસ્તાદ ઝાકીર હુસૈનનો દેહવિલય થયો...
વિઝા વિમર્શ,
રિપબ્લિકન નોમિની ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ
મને ડર હતો કે હું એક્ટ્રેસ નહીં બની શકું અર્ચિતા અગ્રવાલ
ઝી ફાઈવ પર રિલીઝ થયેલી કનુ બહલની ફિલ્મ ‘ડિસ્પેચ’ની અભિનેત્રી અર્ચિતા અગ્રવાલનો એક્સક્લુઝિવ ઇન્ટરવ્યૂ. ગોવામાં યોજાયેલા ઇન્ટરનેશનલ ફિલ્મ ફેસ્ટિવલ ઑફ ઇન્ડિયા (ઇફિ ૨૦૨૪)માં ‘ડિસ્પેચ’ ફિલ્મનું સ્પેશિયલ સ્ક્રિનિંગ યોજાયું હતું. અર્ચિતા અગ્રવાલ સાથે ‘અભિયાન’ મૅગેઝિન માટે, ફેસ્ટિવલ વચ્ચે સમય ચોરીને વાતો કરી છે. જે અહીં પેશ છે. મનોજ બાજપેયીએ મને ‘ઑટોબાયોગ્રાફી ઑફ યોગી' પુસ્તક સજેસ્ટ કર્યું : અર્ચિતા અગ્રવાલ
સૂરોત્તમ, સ્વરોત્તમ પુરુષોત્તમ...
પુરુષોત્તમ ઉપાધ્યાયનાં કેટલાંક લોકપ્રિય સ્વરાંકનો : પાન લીલું જોયું ને તમે... મારી કોઈ ડાળખીમાં.. દિવસો જુદાઈના જાય છે.. કહું છું જવાનીને પાછી વળી જા.મેં તજી તારી તમન્ના.. રંગલો જામ્યો કાલિંદીને ઘાટ. કૃષ્ણ સુદામાની જોડી.. હવે પાંપણોમાં અદાલત.. ખુલ્લૂમાં ખીલેલાં ફૂલ હતાં.. મંદિર સાથે પરણી મીરાં.. મેં તો રાત આખી વાંસળી...
૫૨૭૪ દીકરીઓના પાલક પિતા સુરતે બનાવ્યો એક નવો રેકોર્ડ
મોરારિબાપુ સહિત ૪૦ જેટલા સંતોએ નવદંપતીને આશીર્વાદ આપ્યા
પારંપરિક લગ્નગીતોનો એક મધુર સ્વર - વૈશાલી ગોહિલ
કોઈ પ્રસંગમાં પરિવારની સ્ત્રીઓ પાસેથી નવા લગ્નગીત સાંભળવા મળે તો તુરંત નોંધી લે. આ રીતે અઢળક ગીતોને સાંભળ્યા બાદ વૈશાલીબહેને ૪૦૦-૫૦૦ ગીતોનું કલેક્શન તૈયાર કર્યું છે
એનઆરઆઈ વેડિંગ સ્પેશિયલ
વર-કન્યાને પીઠી ચોળવા સિવાયના કેટલાક પ્રી-વેડિંગકેમિકલવિકલ્પો
એનઆરઆઈ વેડિંગ સ્પેશિયલ
સ્વને અનુરૂપ સમાજને મદદરૂપઃ ઇકોફ્રેન્ડલી મેરેજ
એનઆરઆઈ વેડિંગ સ્પેશિયલ
લગ્નપ્રસંગને પુષ્પોથી સજાવવા આંતરરાષ્ટ્રીય માળીઓ ઉપલબ્ધ છે
એક દેશ એક ચૂંટણીના અમલનો માર્ગ મુશ્કેલ છે
સરકારે લોકસભામાં બિલ રજૂ કરી દીધું છે, પરંતુ તેને સંસદનાં બંને ગૃહોમાં પસાર કરાવવાનું મુશ્કેલ બનવાનું છે