મેટ્રોપોલ પેરેસોલ - સ્પેન લાકડાંનું વિશાળ મશરૂમ

આ સ્થળને ફરીથી વિકસાવવા એક આંતરરાષ્ટ્રીય ડિઝાઇન સ્પર્ધાનું આયોજન કરાયેલું.

- હેમંત વાળા

સ્પેનના સેવિલ શહેરમાં બનાવાયેલ મેટ્રોપોલ પેરેસોલ - મહાનગરી છત્રી - એક વિશેષ પ્રકારની પ્રતિબદ્ધતા માંગી લેતું મકાન છે. સ્પેનના આ પૌરાણિક નગરમાં આ સ્થાને પહેલાં અહીં પરંપરાગત શૈલીનું વ્યાપારી પ્રવૃત્તિઓથી ધમધમતું બજાર હતું. સમય જતાં સલામતીનાં કારણોસર તેને તોડી પડાયું. સ્થાનિક સત્તામંડળ દ્વારા આ સ્થળને ફરીથી વિકસાવવા એક આંતરરાષ્ટ્રીય ડિઝાઇન સ્પર્ધાનું આયોજન કરાયેલું. જર્મન સ્થપતિ યુર્ગેન મેયર તથા હર્મેનની આ અનોખી રચના પસંદગી પામી. બાંધકામ દરમિયાન અહીં જે પ્રાચીન ખંડેર મળી આવેલાં તેનાથી આ સાવ જ ભિન્ન પ્રકારની સ્થાપત્ય શૈલી છે.

સામાન્ય રીતે એમ માનવામાં આવે છે કે સ્થાપત્યની રચનામાં હયાત પરિસ્થિતિને હકારાત્મક પ્રતિભાવ મળવો જોઈએ, પણ સંજોગો તથા સમય બદલાતા ઘણું બદલાતું હોય છે. જે આજથી ૧૦૦-૧૫૦ વર્ષ પહેલાં યોગ્ય હતું તે આજે ન પણ હોય. સમાજનો અભિગમ, સ્થાપત્યનો અગ્રતાક્રમ, બાંધકામની સામગ્રી અને તકનીક બદલાતાં સ્થાપત્યનું સ્વરૂપ બદલાય જ.